DAĞISTAN CUMHUaRİYETİ
Resmi Dil : Rusça Başkent : Mahaçkale Cumhurbaşkanı : Mukhu Aliyev Yüzölçümü : 50.300 km2 Nüfus : 2.576.531 Din : Müslüman(% 90), Hristiyan ve Musevi (%10)
Farsça dağ kelimesi ile -istan ekinin birleşmesinden oluşan ve Dağ ülkesi veya Dağlık Ülke anlamına gelen Dağıstan, kavmi değil, coğrafi-topoğrafik bir kavramdır. Rusça`da da `Dağlar Ülkesi` anlamında Strana Gor ifadesi kullanılmaktadır.
Dağıstan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 20 Ocak 1921`de kuruldu. Dağıstan
DEVLET YÖNETİMİ
Cumhurbaşkanı : Muhu Aliyev Parlemento Başkanı : Magomed Suleymanov Parlemento Başkanı 1.Yrd. : Nikolay Alçiyev Parlemento Bşk 2. Yrd : Artur İsrapilov Parlemento Bşk 3. Yrd : Nasir Gaydarov
Devlet Başkanı Sekreteri : Gamid Şihahmedov
Başbakan : Şamil Zaynalov Başbakan 1inci Yrd : Ummupazil Omarova Başbakan Yrd : Caparbeg Şahmalov Başbakan Yrd : Nikolay Çiçvarin Bşb.Yrd. : Rizvan Gacımagamedov Maliye Bakanı : Abdusamed Gamidov Ekonomi Bakanı : Alavudin Mirzabalaev Sağlık Bakanı : İlyas Mamaev Adalet Bakanı : Azadi Ragimov Tarım Ve Köyişleri Bakanı : Murad Şıkhsaidov Hazine Arazileri ve Mülkleri Bak. : Mihail Gaşimov Bayındırlık Ve İskan Bakanı : Nizam Daudov Uluslar arası Polt. ,Enf. ve Dış İlşk. Bk. : Eduard Urazaev Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanı : İsmail Efendiyev Kültür Ve Turizm Bakanı : Zumrud Suleymanova Sanayi Ve Ulaştırma Bakanı : Kazbek Kandaurov Eğitim Ve Bilim Bakanı : Aleksey Gasanov Çevre Bakanı : Malik Bagliyev İçişleri Bakanı : Adilger Magamedtagirov Sporve Beden Terbiyesi Bakanı : Şahabas Şahov
YERLEŞİM VE İDARİ BİRİMLER: Dağıstan, 41 bölge, 10 Şehir, 19 kasaba ve 694 kırsal okrugdan oluşuyor.
Agulskiy, Akhtynskiy, Akhvakhskiy, Akuşinskiy, Babayurtovskiy, Botlikhskiy, Buynakskiy, Çaradinsky, Dakhadayevskiy, Derbentskiy, Dokuzparinskiy, Gergebilskiy, Gumbetovskiy, Gunibskiy, Karabudahkentskiy, Kayakentskiy, Kaytagskiy, Kazbekovskiy, Hasavyurtovskiy, Khivskiy, Hunzahskiy, Kızılyurtovskiy, Kızılyarskiy, Kulinskiy, Kumtorkalinskiy, Kurahskiy, Lakskiy, Levaşinskiy, Magaramkentskiy, Nogayskiy, Novolakskiy, Rutulskiy, Sergokalinskiy, Şamilskiy, Suleyman-Stalskiy, Tabasaranskiy, Tarumovski, Tlyaratinskiy, Tsumadinskiy, Tsuntinskiy, Untsukulskiy
Şehirler Mahaçkala (başkent), Buynaksk, Dagestanskiye Ogni, Derbent ,Izberbaş, Kaspiysk , Hasavyurt, Kızılyurt, Kızılyar ,Yujno-Sukhokumsk
Dağıstan`ın en önemli şehirleri Mohaçkale, Derbent, Buynak, Kaspiy, Hasavyurt, İzberbaş, Kızlar ve Kızılyurt`tur. Bu sekiz şehrin yanı sıra ovalık bölgelerde kurulmuş olan 14 işçi sitesi bulunmaktadır. Yalnız Kubaçi işci sitesi dağlık bölgede kurulmuştur. Dağlık arazide yer alan Buynaksky dışındaki diğer şehirler ovalarda ve deniz kıyılarında kurulmuştur.
COĞRAFİ DURUM Rusya Federasyonu`nun Avrupa`daki kesiminin güneyinde yer alan Dağıstan, Büyük Kafkas Dağları`nın kuzey yamacının en doğu ucundan 50.300 kilometrekarelik bir alanı kaplar. Güney ve batısı Güton dağında 3646 metreye, Bazardyuzu (Pazardüzü) Dağı`nda da 4480 metreye ulaşan Kafkas Dağları`nın ana doruk hattıyla çevrilidir. Doğusunda Hazar Denizi, kuzeyinde Kalmuk Özerk Cumhuriyeti, batı ve kuzeybatısında Çeçenistan ve Kuzey Kafkasya, güneybatısında Gürcistan ve güneyinde de Azerbaycan yer alır.
Dağıstan doğudan batıya 200, kuzeyden güneye 400 kilometre kadar bir uzunluğa sahiptir. Dağıstan`ın Hazar`daki kıyı uzunluğu 530 km ile Azerbaycan`dan daha fazladır. Dağıstan Coğrafi açıdan beş bölgeye ayrılır. Birinci bölgede Kafkas Dağları ve Dağıstan iç platosu yer alır. Dağlar arasından Hazar Denizi`ne akan Sulak, Samur ve Kurak gibi ırmaklar buralarda derin vadi ve uçurumlar meydana getirmiştir. Kafkas Dağları`nın genellikle güneye bakan yamaçlarında yağış çok azdır. Bu yüzden bazı bölgelerde bitkisel hayat yoktur. İkinci bölge, birinci bölgenin kuzeyinde yüksekliği 920 m`ye ulaşan ve çıkıntı tepelerinden oluşan ikinci bir dağ kuşağından ibarettir. Bu bölge kuzey ve kuzeybatıdan esen rüzgarlar sebebiyle oldukça yağışlı olup, sık ormanlarla kaplıdır. Dağlar ile Hazar Denizi arasında kalan dar kıyı düzlüğü üçüncü bölgeyi oluşturur. Dar boğazlardan çıkıp yayılan ırmaklar tarafından kesilir. Petrol ve Doğalgaz yatakları barındıran bu ovanın genişlediği yerde başlayan dördüncü bölge alçak ve bataklık ovalar ile Terek ırmağı deltasından oluşur. Deltanın hemen ilerisinde uzun ve kumluk Agragan Yarımadası başlar. Son olarak Terek`in hemen kuzeyinde kumullarla kaplı Nogay Bozkırları beşinci bölgeyi oluşturur. Bu bölgenin iklimi ise sıcak ve kuru olup, bitkisel hayat yarı yarıya çöl özellikleri gösterir. Dağıstan`ın başlıca ırmakları Gazi Kumuk, Kara, Avar ve Andi Koysularının birleşmesinden oluşan ve Mohaçkale`nin kuzeyinde Hazar`a kavuşan Sulak, daha kuzeyde Çeçenistan`dan gelen Terek, güneydoğu istikametinde akarak aynı şekilde Hazar`a kavuşan Samur`dur. Genellikle dağlara paralel olarak akan bu ırmaklar, 1000 metreye varan derinlikte ve darlıkta kanal ve mecralar oluşturarak, Dağıstan`ın özelliklerinin şekillenmesinde önemli rol oynarlar. Dağıstan`ın iklimi genel olarak sıcak ve kurudur. Alçak kesimlerde ortalama sıcaklık Ocak ayında -3,6 derece, Temmuz ayında 23 derece dolayındadır. Dağıstan`ın kuzey kısmını teşkil eden Sulak-Terek-Kuma düzlüğü en yüksek yeri 26 metreyi geçmeyen ve denize doğru gittikçe alçalan, susuz ve kıraç bir bozkırdan ibarettir. Bu sahanın nüfus yoğunluğu çok düşüktür. Bu bölgenin sahil boyu bazan su altında kalır. Kuma ile Terek arasında birçok tuz gölü ve bataklık vardır. Terek ile Sulak arasında ise, kumsallarda kaybolan Aktaş, Yarıksu, Yamansu ve Aksay çaylarından bugün ziraatte istifade edilmektedir. Sahil boylarına nispeten sathı biraz yüksek olan kuzeybatı bölgeleri hariç olmak üzere, bu düzlüğün iklimi son derece kurudur. Düz, ırmaktan ve ormandan mahrum, yağmursuz ve kuzey rüzgarlarına açık olan daha kuzeydeki bölgede sıcaklık yazın 40, kışın -40 dereceyi bulur. Ziraat, Terek boyunda ve sun`i sulama usulü ile güneybatı kısmında yapılır. Diğer kısımlarda muhtelif Türk boyları göçebe halinde yaşar ve hayvan beslerler. Sahil boyunda ise balıkçılık ile iştigal edilir. Dağıstan tabii zenginliklerle doludur. Dağlık bölgenin bitki örtüsü, vadilerde ve kanyonlarda yaprak döken ormanlardan, yüksek tepelerde çam ve huş ağacı ormanlarından ve ağaç sınırının üstünde de Alp çayırlarından oluşur. Tepe yamaçlarında yer yer çöl bitkisiyle kesintiye uğrayan sık yaprak döken ormanlar bulunur. Alçak yamaçlarda seyrek esmer toprak alanlarıyla bölünen verimli kestane rengi topraklar egemendir. Hazar Denizi kıyısında ise tuzlu bataklık toprakları yaygındır. Hazar denizi kıyısında bulunan Dağıstan`da çok farklı iklim koşullarını bir arada bulmak mümkün. Aşağı kesimlerde subtropikal iklim hakimken, yüksekliği 4000 metreyi bulan dağlık kesimlerde sert karasal iklim görülür.
NÜFUS
Dağıstan büyüklüğüne kıyasla dünyanın en fazla etnik çeşitliliğe sahip bölgesidir. Bugün Rusya Federasyonu`nda mevcut 180`den fazla etnik gruptan Dağıstan`da 102`sinin temsilcilerinin yaşadığı belirtilmektedir. Bunlardan 12`sine resmi millet statüsü verilmiştir. Erkek nüfus 1,242,437 (% 48.2) iken kadın nüfus 1,334,094 (% 51.8)`dir. Nüfusun 1,102,577 (% 42.8) `si şehirlerde, 1,473,954 (57.2%) kırsal alanlarda yaşamaktadır.
DAĞISTAN Cumhuriyeti`nin Nüfus Bileşimi - 2002
DİL Dağıstan, "dağlar ülkesi" anlamına gelmektedir. Ülkenin adına yansıyan bu coğrafi yapı, 8 bin yıl öncesinde, halklar ve diller ülkesi Dağıstan`ın doğuşunu hazırlamıştır. Bu bölgedeki akraba milletler için tarihsel ve kültürel birlik bu kadar eskiye dayanır . Söz konusu birliğin temelinde bazı ortak özellikler yer almaktadır. Bunların içinde en önemlileri kültür, adet ve gelenek ile dindir . Tarihçiler, Dağıstan milletlerinin M.Ö. 6. yüzyılda Albanya Federasyonu içerisinde yaşadıklarını belirtirler. Bu çerçevede Dağıstanlıların, yaklaşık 8 bin yıl önce Albanya Devleti`nin çatısı altında ortak bir dil ve kültüre sahip oldukları söylenebilir. Albanya, bu günkü siyasi coğrafya düşünülecek olursa, Azerbaycan`ın kuzeyini, Dağıstan`ı ve tartışmalı olarak Çeçenistan`ı içine almaktadır. M.Ö. binli yıllarda Albanya`nın yıkılması, bölge halklarının, özellikle dış etkiler tarafından sık sık işgali karşısında dağlara çekilip dış dünya ile ilişkilerini kesmelerine ve bir nevi izolasyon sonucunda kendi bağımsız siyasal kurumlarını kurmalarına sebep olmuştur. Bu oluşumların doğal bir sonucu olarak, dillerin de yavaş yavaş birbirinden ayrılmaya başladığı ve sonuçta da bu günkü çeşitliliğin ortaya çıktığı ifade edilebilir . Bu günkü Dağıstan dilleri, bu ortak dilin; yani Alban dilinin kollarından oluşmaktadır. Dağıstan dilleri, "Nakh-Dağıstan dilleri" olarak gruplanan Kafkasya`nın doğu kesiminde konuşulan Kafkas dilleri ailesine bağlı dil öbeğini oluşturur. İki ana kola ayrılır: Nahk kolu (Nakh dilleri) Çeçence, İnguşça ve Bats dilinden oluşur; Dağıstan kolu (Dağıstan dilleri) ise daha fazla çeşitlilik gösterir ve alt öbeklere ayrılır. Bunlar Avar-Andi-Dido, Lak-Dargi ile Lezgi öbekleridir. Bu öbeklere dahil dillerin başta gelenleri Avarca, Lakca, Lezgice ve Dargice`dir. Fakat Kafkas dilerinden küçük grupların konuştuğu diller yok oluşa her gün biraz daha yaklaşırken; geniş kesimlerce konuşulan mahalli diller de Rusça`nın yok edici tehditi altında her geçen gün işlevsizleşmektedir. Dağıstan`ın başkenti Mahaçkale`de 12 Temmuz 2007 günü etnik diller üzerine fikir alışverişinin yapıldığı bir konferansta konuşan Dağıstan Cumhuriyeti Devlet Başkanı Mukhu Aliyev`de bu konudaki kaygılarını dile getirerek mevcut sistemde bölgede yaşayan halkların dillerinin yok olmasından dert yanmıştır.
Dağıstan Rusya ve Avrupayı Doğu`ya bağlayan avantajlı bir coğrafik konuma sahiptir. Dağıstan ekonomisi tarım ve endüstride uzmanlaşmış çok sektörlü bir sistemdir. Cumhuriyette çeşitli mülkiyetlerde 35.000 kurum ve işletme vardır. Piyasa ekonomisinde 100`den fazla banka, 13 sigorta şirketi, yabancı ortaklığında 35 ortak girişim ve diğer yapılar yer alır. Modern iletişim sistemleri için Samsung (Güney Kore) şirketi işletmeye girmiştir. Bu şirket tarafından 13.500 abonelik bir dijital telefon santrali kurulmuştur.
Dagestanskiye Ogni yerleşmesindeki tümüyle yenilenen bir yapı camı fabrikası mallarını Rusya`nın güney bölgesine dağıtmaktadır. Burada cam kap üretimine de geçilmiştir.
Rostov- Baku anahat demiryolu ve Kafkas federal karayolu bu Cumhuriyet`ten geçer.
MODERN EDEBİYAT
Yazılı edebiyat Dağıstan`da 17. yy sonları ve 18. yy başlarından bu yana vardır. 19. yy edebiyatın hızla geliştiği ve tüm şiir türlerini içeren harmonik bir sanatsal sistemin ortaya çıktığı dönemdir. 20. yy`a gelindiğinde, çok sayıda ünlü düşünce adamı ve ozanı, değişik eğilimleri ve uslupları ile tanınmaya başlamıştı. 1934`deki I. Dağıstanlı Yazarlar Kongresine 100 delege katıldı. Ayni otuzlu yıllar Dağıstan kültürü için felaketler getirdi: B. Astemirov, R. Nurov, M. Çarinov, G.Gadjibekov, A. Şamkhalov, A. Aldarski, B. Malaçikhanov, G. Gadjiev ve Dağıstan aydınlarını temsil eden diğer birçok üstün nitelikli insan 1941-45 arasındaki savaş yıllarında yazmak zorunda kaldı. E. Kapiev, R. Dinmagomaiev, A. Mitarov, A. Salavatov, A. Abakarov, M. Stalski savaş alanlarından geriye dönmediler. Onların yerini almak için yeni nesil yazarlar hazırdı ve kendilerini ispat ettiler.İşte hemen akla gelenleri: R. Gamzatov, R.Raşidov, N. Yusupov, A. Abubakar, A. Saidov, B. Ramazanov, O. Şahtamanov, Ş. Alberiev, M. Suleymanov, M. Gairbekova, F.Aliyeva, A. Atabayev, Nur Muhammed Abihasanov, Muhammed Süleyman, Ahmet Han Abubakar, Abdulmecid Haçalov, Hacı Gazimırza, Maşidat Gayirbekova, H. Avşalumov, Y. Kappaliev, F. Aliyeva, M.R. Magomedov, O. Şamhalov, H. Hametova, M. Gamidov, A. Abbasilav, B. Kulunçakova, B. Magomedov, S. Kurbanova bunlardan bazılarıdır.
1989 rakamlarına göre Dağıstan`da 600 orta dereceli okul, 27 meslek lisesi ve Dağıstan Devlet Üniversitesi`ne bağlı beş yüksek okul vardır.
Sovyet döneminde, eğitim ve bilim sistemi bir devlet işletmesi haline gelmiştir. Dağıstan halklarına ait yazı dilinin önce Arapçadan Latinceye (1928) ve daha sonra Rusçaya (1938) çevrilmesi ile radikal değişiklikler olmuştur. Likbez (okumamışlığa son) ve vseobuş (zorunlu temel eğitim) sistemlerinin devreye sokulması Dağıtan`da kültür devrimine zemin sağlamıştır. Mohaçkale Dağıstan`ın kültür merkezidir. Şehirde Rus, Avar, Kumuk ve Laklar`a ait tiyatrolar, kukla tiyatrosu, filârmoni, Dağıstan Devlet Şarkılar ve Halk Oyunları Toplulukları, Dağıstan Devlet Lezginka Halk Oyunları Topluluğu, sinemalar, müzeler ve kütüphane bulunmaktadır. Kuzey Kafkasya`nın en büyük bilim merkezi de Mahaçkale`dedir. Şehirde Rusya Federasyonu İlimler Akademisi`nin Dağıstan Şubesi, Lenin Üniversitesi, pedogoji, tıp, tarım ve teknoloji enstitüleri ve laboratuarlar bulunmaktadır. Mahaçkale`de Türk İşadamları tarafından açılmış ve sonra yerli idarecilere devredilmiş bulunan ve İngilizce eğitim yapan bir Özel Türk Lisesi de Dağıstan`ın eğitim sistemi içinde yerini almıştır. Mevcut yasal düzenlemeler doğrultusunda Dağıstan` daki okullarda eğitim dili Rusça ve Dağıstan` daki en yoğun etnik grup olan Avarlara ait olan dil haftada 4 saat olarak öğrencilere okutuluyor. Ayrıca bölgede yayın yapan radyo ve televizyonlarda da resmi dil olan Rusça kullanıyor. DAĞİSTAN CUMHURİYETİ`NDEKİ ÜNİVERSİTELER * Dağistan Devlet Tıp Akademisi Pediatri Fakültesi Tedavi ve Profilaktik Fakültesi Dişçilik Fakültesi Tıbbi Koruma Fakültesi Eczacılık Fakültesi İnteraktif Öğrenci Eğitimi Fakültesi Hemşirelik Fakültesi Tıbbi Uzmanlık Fakültesi Yabancı Öğrenciler için Hazırlık Fakültesi Dağistan Devlet Zirai Bilimler Akademisi Zirai Teknoloji Fakültesi Zooteknoloji Fakültesi Veterinerlik Fakültesi Ekonomi Fakültesi Mekanize Tarım Fakültesi Otomasyon Tarım Fakültesi * Dağistan Devlet Pedagoji Üniversitesi Matematik Fakültesi Fizik Fakültesi Biyo-Kimya Fakültesi Coğrafya Fakültesi Tarih Fakültesi Filoloji Fakültesi Dağistan Filolojisi Fakültesi Pedagoji ve Psikoloji Fakültesi Teknoloji-Ekonomi Fakültesi İşletme Fakültesi Hukuk Fakültesi Yabancı Diller Fakültesi * Dağistan Devlet Teknik Üniversitesi İşletme ve Enformatik Fakültesi İnşaat Fakültesi Mühendislik Fakültesi Enformasyon Sistemleri Fakültesi Radyoteknik Fakültesi Teknoloji Fakültesi Hidroteknik Fakültesi Kamu Yönetimi Fakültesi Gümrük İşleri ve Hukuk Fakültesi Ulaşım Fakültesi Sosyal Bilimler Fakültesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Maliye Fakültesi * Dağistan Devlet Üniversitesi Tarih Fakültesi Matematik Fakültesi Hukuk Fakültesi Çevre Fakültesi Kültür Fakültesi Dağistan Filolojisi Fakültesi Yabancı Diller Fakültesi Fizik Fakültesi Kimya Fakültesi Biyoloji Fakültesi İşletme Fakültesi Filoloji Fakültesi Sosyal Bilimler Fakültesi Psikoloji Fakültesi Doğu Dilleri Fakültesi (Şarkiyat) Ekonomi-Finans Fakültesi Eğitim Bilimleri Fakültesi BASIN Mahaçkale`de bir çok dilde gazete ve dergiler yayınlanmaktadır.
Başlıcaları şunlar:
* Dagestanskaya Pravda, Rusça, devlet tarafından 1918 den beri günlük olarak Yayınlanmaktadır. Genel Yayın Yönetmeni R.M. İdrisov, Tirajı 22.000`dir.
* Yoldaş, Kumukça, 3 Nisan 1917 den beri haftalık olarak yayınlanıyor. (1917`de "Zaman" ismiyle yayına başlayan gazete daha sonra "Lenin Yolu" olarak değiştirdiği ismini 1991 de "Yoldaş"a çevirmiştir. Genel Yayın Yönetmeni Apdullatip Sarımurzayev`dir.
* Jenşina Dagestana(Dağıstan Kadınları) Devlet tarafından Avarca, Dargice, Kumukça, Lezgice, Tabasaranca, Lakça, Rutulca yayınlanıyor. Kültürel İçerikli gazete. Genel Yayın Yönetmeni F.G.Aliyeva.
* Zamana (Zaman), Dargice. Devlet tarafından 1921 den beri haftada 1 kez yayınlanıyor. Genel Yayın Yönetmeni Gazimagomed Yusupov, Tirajı: 15 000
* İlçi- Vestnik, Lakça. Devlet tarafından 1917 yılından beri haftada 1 kez yayınlanıyor.Genel Yayın Yönetmeni Kaçar Guseynayeva
* Lezgi Gazet(Lezgi Gazetesi),Lezgice. Devlet tarafından 1917 den beri haftada 1 kez yayınlanıyor. Genel Yayın Yönetmeni :Agariza Saidov, Tirajı 16 000
* Mahaçkalinskaya İzvestiya, Rusça, özel gazete. Genel Yayın Yönetmeni Nariman Gacimuradov, Tirajı:19 000.
* Moledej Dagestan(Dağıstan Gençliği), Rusça. Gazeteciler Birliği tarafından hazırlanan gazete, devlet tarafından 13 Haziran 1921 den beri haftalık olarak yayınlanıyor. Genel Yayın Yönetmeni Gaci Abaşilov, Tirajı15 000.
* Narodı Kavkaz, Rusça. 1997 den bu yana bölgesel olarak haftada 1 gün Yayınlanıyor. Genel Yayın Yönetmeni Artur Koysoyev.
* Novoye Dela, Rusça, 1990`dan beri haftalık özel gazete olarak yayınlanıyor. Genel Yayın Yönetmeni Rumina Elmurzayeva, Tirajı 25 000.
* Nur-Işık, Rusça ve Tsahurca.Devlet tarafından 1995 den beri haftalık olarak yayınlanmaktadır. Genel Yayın Yönetmeni Ramazan Hocayev, Tirajı 2336.
* Hakikat, Avarca. Devlet tarafından 1918 den beri haftalık olarak yayınlanmaktadır. Genel Yayın Yönetmeni Ali Kamalov
* Hronika Nedelya, Rusça. Bağımsız sendika tarafından haftalık olarak çıkartılmaktadır. Genel Yayın Yönetmeni Abdurrahman Yunusov, Tirajı 1000 * Çernovik, Rusça. 19 Ağustos 2003 den beri haftada 1 gün yayınlanmaktadır. Özel ve muhalif bir gazetedir. Genel Yayın Yönetmeni : Rasul Haybullayev, Tirajı 10 000 SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI * Dağıstan Cumhuriyeti İnsan Haklarını Koruma Merkezi Başkan: Maya Kamzatovna MAMEDOVA İrtibat: I. Shamil 58 Makhachkala, Dağistan/Rusya Federasyonu 367000 tel. +7 616475 faks +7 ... 650289 e-mail: europa@mail.dgu.ru www.dgu.ru * Derbent Sosyal ve Psikolojik Rehabilitasyon ve Barış Kültür Merkezi Yerel Hayırsever Kamu Örgütü Başkan: Tamara Magomedovna OSMANOVA, Tıbbi Bilimler Uzmanı, Kurıl Başkanı İrtibat: Kobyakova 16 Derbent, Dağistan/Rusya Federasyonu 368600 tel./faks +7 87240 27284 * Barış ve Toplumsal Gelişim Merkezi Başkan: Marina Baysangurova İrtibat: L-nta Shmidt 113/7, Makhachkala-Dağistan 367025 Tel. 8722 68-41-84, 63-44-90 E-mail: dagcpcd@dinet.ru * "DANKO" Kar amacı gütmeyen örgütler derneği Dağistan - Mahaçkale Başkan: Guseyn Zhanbekovich Dzhanbekov Tel./faks (8722 614785 (8722 634808 e-mail: dadp@mail.dgu.ru * "SOS - Kurtuluş" Dağistan Bölgesel Vakfı Başkan: Umar Khamzatovich Dzhavtayev İrtibat: Aukhovskaya 10, Khasavyurt-Dağistan 368000 Tel. 8-872310-4126 (ev) 4321 (iş) * Dağistan İşverenler ve Sürücüler Sendikası Başkan: Isalmagomed Nabiyevich Nabiyev 6. Magistralnaya 144, Mahaçkale 367014 Dağistan Тel. 8-8722-630643 (+faks, ev), -662494 (iş), -662068 (Gasan Nabiyevich Gasanov) * Dağistan Anne ve Çocuklarını Koruma Birliği Başkan: Ayshat Shuaybovna MAgomedova İrtibat: Ermoshkina 3, Mahaçkale 367012 Dağistan Tel./faks: (8722 67-29-74, 67-46-16 (ev)
e-mail: amal@datacom.ru amal@dinet.ru. * "İlk Galeri" Dağistan Modern Sanat Galerisi Başkan: Dzhamilya Arslangereyevna Dagirova İrtibat: Buynakskogo 59, 367025, Mahaçkale - Dağistan Tel./faks 67-56-88 Ñ‚.67-16-39 Ev 64--95-52, İş 67--25-99 * Dağistan Cumhuriyeti İnsan Haklarını Koruma Merkezi Başkan: Mayya Kamzatovna Mamedova İrtibat: I. Shamil 58, Mahaçkale 367000 Dağistan Tel: (8722 61-64-75. Faks (8722 65-02-89. E-mail: europa@mail.dgu.ru, * Dağistan Anneleri Komitesi İrtibat: Mahaçkale - Dağsitan
Tel. 963-4025599 (Svetlana Isayeva), 928-2975542 (Gyulnara Rustamova) * "Kader" Hükümlülere Yardım Derneği Başkan: Dzhambulat Israpilovich Mugutdinov İrtibat: Şamil 22/15, Makhachkala 26, 367026 - Dağsitan Tel. 677456, 642477 Faks 643626
E-mail: fatum@mail.dgu.ru * İnsani Girişim Vakfı Başkan: Elmir Nurmagomedovich Yakubov İrtibat: A. Daibova 6, Khasavyurt 368009 Dağistan Tel./faks (872310 33-80 E-mail: hasa@rambler.ru * Dağistan Cumhuriyeti Sanatçılar Birliği Başkan: Yusup Khagidgadzhiyevich Magomedov İrtibat: Lenin 113a, Mahaçkale - Dağistan Tel. 67--95-90 * "Halkların Birliği" Sovyet Kahramanı Ahmet-khan Sultan Başkan: Sayd Kerimovich Kammayev İrtibat: Lenin 18/145, 367012, Mahaçkale Dağistan Tel: 57-73-52 Faks 57-86-35
Faydalanılan Başlıca Kaynaklar: - I. G. KOSIKOV &. S. KOSIKOVA,Kuzey Kafkasya: Sosy-Ekonomik Rehber - Rusya Federasyonu İdari Rehberi - İnsan Hakları Enstitüsü, ve Enformasyon ve Araştırma Merkezi - Moskova/Rusya Federasyonu - MEMORIAL - İnsan Hakları Örgütü (kavkaz.memo.ru) - Rusya İnsan Hakları Derneği (zaprava.ru) - Rusya Üniversiteler Kılavuzu (http://www.vedomostivuz.ru/) - 2007 - Rusya Üniversiteler Rehberi (http://www.ed.vseved.ru/) - Heyet, Biz Çerkesler, Kaf-Fed yayını,Ankara,2005 - Cafer Barlas, Kafkasya Özgürlük mücadelesi, İstanbul - www.wikipedia.org - Ahmet Hazer Hızal, Kuzey Kafkasya Hürriyet ve İstiklal Davası, İstanbul,1961 - www.kafkas.org.tr - http://turktarih.net - Kadircan Kaflı, Kuzey Kafkasya,İstanbul,2004 - www.kafkasrehberi.com - www.infoplease.com
|